Biodra Johna Wayne'a
Tylko Monteiro mógł nakręcić komedię, dla której punktem wyjścia jest Strindbergowskie Inferno, będące zapisem załamania nerwowego autora. W erudycyjnym, błyskotliwym, najbardziej wymagającym spośród filmów Portugalczyka oglądamy go w podwójnej roli szefa trupy teatralnej, uwikłanego w bosko-diabelską walkę z aktorem grającym Lucyfera (Hugues Quester), podczas gdy on sam gra tu Boga. Filozoficzno-duchowe potyczki trwają także poza sceną - do czasu gdy do akcji wkracza Henrique (Pierre Clémenti, aktor Pasoliniego, Viscontiego, Bertolucciego), emerytowany wilk morski, zmierzający właśnie ku biegunowi północnemu. Pragnie on ujrzeć, jak po lodowym pustkowiu wędruje samotnie swoim słynnym, złamanym krokiem jego idol z dzieciństwa - John Wayne (ów obraz, jak głosi legenda, pochodzi ze snu francuskiego krytyka Serge'a Daneya). Badające powinowactwa kina i teatru Biodra… stanowią serię podszytych sarkastycznym humorem scen, niespiesznie płynących dialogów i momentów czystego surrealizmu, którym patronują poza Strindbergiem także Pasolini, Breton i portugalski poeta de Pascoaes.
nagrody
Coimbra Caminhos do Cinema Português 1998 - najlepszy film
João César Monteiro
(1939-2003) Jeden z najoryginalniejszych i zarazem najmniej znanych twórców europejskiego kina, reżyser, aktor, krytyk, pisarz i poeta. Absolwent London Film School, którego twórczości nie sposób jednak przypisać do żadnej ze szkół filmowych. Jego osobne, erudycyjne, ekscentryczne, a czasem uchodzące za kontrowersyjne filmy czerpią z poezji, filozofii, teatru i malarstwa. Jeśli szukać w nich kinowych inspiracji, to niewątpliwie jedną z kluczowych dla Monteiro postaci jest Buster Keaton. Wychowany w czasach dyktatury Salazara Portugalczyk ostrze swoich podszytych czarnym humorem opowieści wymierzył w stróżów publicznej moralności: kościół, państwo, rodzinę. W swoich pierwszych filmach poddawał analizie narodowe mity założycielskie, by później stworzyć na ekranie postać świętego profana, João de Deusa, który zawdzięcza swoje imię patronowi prostytutek, rybaków i chorych psychicznie. De Deus ucieleśnia na ekranie - jak pisał o nim Haden Guest - przenikające twórczość Portugalczyka sprzeczności: ascetyczny dandyzm, religijną perwersję, zmysł komicznej tragedii, rodzaj slapstickowego fatalizmu.
Wybrana filmografia
1969 Sophia de Mello Breyner Andresen (dokument)
1975 Que Farei eu com Esta Espada? / What Shall I do with This Sword? (dokument)
1978 Veredas / Paths
1981 Silvestre
1986 Kwiat morza / À Flor do Mar / Hovering Over the Water
1989 Wspomnienia z Żółtego Domu / Recordações da Casa Amarela / Recollections of the Yellow House
1992 Ostatnie zanurzenie / O Último Mergulho / The Last Dive
1995 Komedia Deusa / A Comédia de Deus / God's Comedy
1997 Biodra Johna Wayne'a / Le Bassin du J.W. / The Hips of J.W.
1998 Śluby Deusa / As Bodas de Deus / God's Wedding
2000 Królewna Śnieżka / Branca de Neve / Snow White
2003 Odejścia i powroty / Vai e Vem / Come and Go